1800 (1961-1973)
W 1961 roku Volvo wprowadziło do produkcji pokazane już dwa lata wcześniej, swoje pierwsze GT, za cel obierając przede wszystkim rynek amerykański. Pomysłodawcą był Helmer Pettersson, niezależny konstruktor, współpracujący z Volvo, m.in. przy modelu PV444. Za zgodą szefa Volvo, Gunnara Engellaua, zlecił on w 1957 roku firmom Ghia i Frua wykonanie projektów. Spośród pięciu propozycji wybrano tą autorstwa Pelle Petterssona, syna Helmera (!), zatrudnionego we Frua. Engellau, gdy dowiedział się, kto jest autorem, strasznie się zdenerwował, ponieważ Pettersson trzymał udział swojego syna w pracach w tajemnicy.
Charakterystyczne były, wychodzące już wówczas z mody, płetwy i zakrzywione przednie zderzaki (do 1965). P1800 ("P" od "Personwagen" czyli samochód osobowy, 1800 to pojemność silnika) wyglądał bardzo dobrze, co docenili m.in. Zbyszek Cybulski i Simon Templar (The Saint czyli filmowy "Święty"). To właśnie ten drugi rozsławił P1800 na całym świecie, tak jak James Bond, który jeździł Astonem Martinem DB5. Święty jeździł Volvo dzięki temu, że Jaguar się spóźnił z dostarczeniem modelu E-Type. Była to chyba najlepsza darmowa reklama, jaką Volvo mogło mieć. W dodatku telewizja nie dostała P1800 w prezencie, tylko w normalnej cenie zakupiła w salonie. Bardzo dobrą reklamą był również występ P1800S jako Pace Car w Sebring w 1963 i 64 roku.
Początkowo nadwozie nowego Volvo miał budować Karmann, jednak okazało się to niemożliwe (nie zgodził się Volkswagen). Producentem została więc firma Pressed Steel (Linwood, GB) - największy brytyjski producent karoseri. Montaż i wykończenie odbywały się u Jensena w West Bromwich, gdzie produkowano również m.in. nadwozia do Austina-Healeya. Specjalnie do Volvo wybudowano nową linię produkcyjną.
Technicznie P1800 opierało się na Amazonie. Pod maską miał pochodzący z Amazona, pięciocylindrowy silnik B18, w mocniejszej wersji B, o pojemności 1779 cm3 i osiągający 101 KM przy 5500 obr./min.. Skrzynia biegów to model M40 z elektrycznie sterownym nadbiegiem Laycock-de-Normanville. P1800, jak większość GT, zapewniał wygodną podróż dla dwóch osób i trochę miejsca na płaskiej tylnej kanapie, np. dla dzieci czy niezbyt dużego psa. Siedzenia były profilowane i pokryte skórą. Deska rozdzielcza była wykonana z polerowanego aluminium i czarnego plastiku.
Prasa wypowiadała się o P1800 bardzo dobrze, nie znajdując poważniejszych błędów. Jak na wóz tego typu, P1800 nie był również zbyt drogi. Pierwsze egzemplarze wyszły z fabryki w maju 1961, prawie dwa lata po prezentacji pierwszych zdjęć i rok po premierze na salonach w Brukseli i Nowym Yorku.
W roku 1963, po wyprodukowaniu 6 z 10 tysięcy zamówionych samochodów, zrezygnowano z usług Jensena (jakość montażu i lakierowania pozostawała wiele do życzenia) i przeniesiono montaż do macierzystych zakładów Volvo w Lundby (nadwozia nadal produkowano w Anglii). Wprowadzono drobne zmiany zewnętrzne, wzrosła też moc silnika - do 108 KM. Od tej pory samochód nazywał się P1800S, a od 1964 roku przestano umieszczać na początku literę P.
W USA dostępny był od 1967 mocniejszy B18 ze zmodyfikowaną głowicą, większymi zaworami i nowym wałem rozrządu, o mocy 135 KM.
W 1969 roku wprowadzono silnik B20B (rozwiercony B18B), o pojemności 1986 cm3 i mocy 118 KM przy 5800 obr./min.. Kilka miesięcy później zaprezentowano nowy B20E - 130 KM przy 6000 obr./min., dodano też wtrysk paliwa Boscha. Powstało Volvo 1800E (Einspritzung - wtrysk paliwa po niemiecku). Od 1970 cała produkcja, łącznie z tłoczeniem nadwozi, odbywała się w Szwecji.
Mimo wszystkich zmian, model 1800 był coraz bardziej przestarzały. Już w połowie lat 60-tych rozpoczęto prace nad wersją ze zmienionym tyłem. Spośród wielu projektów wybrano "Jaktvagnen", który po pewnych zmianach został pokazany w 1971 roku pod nazwą 1800ES. Było to kombi-coupe, z dużą tylną szybą, pełniącą funkcję klapy bagażnika. Ze względu na kształt tyłu i duże przeszklenie, złośliwi nazywali ten model "trumna królewny Śnieżki". Pod maską był ciągle silnik B20B, z mocą zwiekszoną do 135 KM. W 1973 w USA oferowany był też silnik B20F - 112 KM.
Model 1800ES przetrwał do roku 1973 (ostatni egzemplarz wyprodukowano 27 czerwca o godzinie 14-tej), rok dłużej niż coupe. Łącznie wyprodukowano 39407 sztuk wersji coupe i 8078 kombi (razem 47485).
Już w 1968 plotki głosiły, że 1800 zostanie zastąpiony nowym wozem na bazie 140. Jednak dopiero w 1971 roku na salonie Paryskim pokazano prototyp Volvo Viking, autorstwa Coggioli. Nigdy nie wszedł on do produkcji seryjnej. Dlatego za następcę modelu ES powszechnie uważa się produkowany w latach 1987-95 model 480, natomiast coupe prawdziwego następcy doczekało się dopiero w 1996 pod postacią Volvo C70. Co prawda wcześniej był o jeszcze coupe 262 produkowane u Bertone, ale to nie było prawdziwe GT.
P1800 było też przerabiane na kabriolety przez kilka firm, np. Radford (UK) i Volvoville (USA).
DANE TECHNICZNE P1800 '61
Długość 439 cm
Szerokość 167 cm
Wysokość 127 cm
Rozstaw osi 244 cm
Rozstaw kół 130 cm
Masa własna 1090 kg
Silnik: 4-cyl., 1779 cm3, 101 KM przy 5500 obr./min., 155 Nm przy 3800 obr./min.
Skrzynia biegów: ręczna, 4-stopniowa, full synchro, z nadbiegiem Laycock de Normanville
Napęd: tylny
Zawieszenie: przód - niezależne, wahacze trójkątne, sprężyny śrubowe, stabilizator, amortyzatory tył - sztywna oś, sprężyny śrubowe, amortyzatory teleskopowe
Vmax 170 km/h
0-100 km/h 14,4 s
ZMIANY W TRAKCIE PRODUKCJI
1963 (S) - nowe kołpaki (z Amazona); pomarańczowe szkła przednich kierunkowskazów; zmienione panele drzwiowe; skórzane obicia siedzeń; 108 KM (nowy wał rozrządu, sztywniejsze sprężyny zaworów, zwiększone sprężanie); kolory: biały, czerwony, ciemnoszary
1964 - nowe siedzenia i tylna ławeczka ze składanym oparciem; pasy do mocowania bagażu w bagażniku
1965 - nowy aluminiowy grill; proste zderzaki; nowe kołpaki; felgi z owalnymi otworami wentylacyjnymi; kolory: biały i ciemnoszary z czerwoną tapicerką, czerwony i jasnoniebieski z czarną
1966 - 115 KM (dwie rury, zmienione tłumiki); wzmocnione tylne zawieszenie
1967 - nowe klamki; zamknięty układ chłodzenia
1968 - trzyszprychowa kierownica
1969 (E) - hamulce tarczowe na wszystkich kołach; nowe koła 5x15, nowe aluminiowe kołpaki; wyloty powietrza na płetwach; matowy czarny grill; zmieniona deska rozdzielcza; pseudodrewniane wstawki we wnętrzu; zagłówki; skrzynia M410; nowe kolory: safari yellow i stalowoniebieski metalik
1971 - skrzynia M41; automat na życzenie; nowe kolory: turkusowy i złoty metalik
1972 (E i ES)- nowy plastikowy grill; nowa plakietka z przodu; zmienione siedzenia ze zintegrowanymi zagłówkami; 135 KM, 185 km/h, 10,8 0-100
1973 (ES) - zderzaki absorbujące uderzenie; drobne zmiany we wnętrzy
PRODUKCJA
1961 i 1962 6000 P1800
1963 2000 P1800S
1964 4500 1800S
1965 4000 1800S
1966 4500 1800S
1967 4500 1800S
1968 2800 1800S
1969 1693 1800S
1970 2799 1800E
1971 4750 1800E
1972 1865 1800E 3070 1800ES
1973 5008 1800ES
P1800 6000
P1800S/1800S 23993
1800E 9414
1800ES 8078
razem 47485
Nadesłał: PaveueQJ
Źródła:
1. MotoMagazyn 4/96
2. "Samochody klasyczne" J. Wood
3. "Samochody świata. 100 lat dziejów. Zarys encyklopedyczny" H. Schrader
4. "Wielka encyklopedia samochodów" Linz/Schrader
5. "Encyklopedie sportovních vozů. Sportovní vozy 1945-1975" R. de la Rive Box
6. film "Top Marques: Volvo"
7. www.volvop1800club.se
8. www.motorbase.com