Amazon (12x) (1956-1970)

Samochody serii 120 były produkowane przez AB Volvo w latach 1956-1970 przyczyniając się do uzyskania przez tę firmę zasłużonej reputacji producenta solidnych, niezawodnych i bezpiecznych i długowiecznych samochodów. W momencie wprowadzenia we wrześniu 1956 roku 4-dzwiowego sedana P 121 z silnikiem B16 zaskoczył on rynek, gdyż 60 kM (do 85 kM w zależności od wersji) uzyskanych z relatywnie niedużego silnika o pojemności 1 538 cm3, dorównywało, a nawet przewyższało osiągi ówczesnych seryjnych samochodów sportowych.

Samochody te występowały w Szwecji pod nazwą AMAZON. Nazwa te nie była wykorzystywana oficjalnie na innych rynkach ze względu na jej wcześniejsze zastrzeżenie przez niemiecką firmę produkującą jednoślady.

Zdjęcie: Mateusz Atroszko, http://yellow-volvo.com/

W 1958 roku wprowadzono dwu gaźnikowy silnik B16B oraz trzypunktowe pasy bezpieczeństwa jako standardowe wyposażenie. Był to pierwszy seryjnie produkowany samochód o tak istotnie poprawionym bezpieczeństwie, na tym etapie rozwoju rynku motoryzacyjnego inne firmy nie zwracały jeszcze uwagi na bezpieczeństwo użytkowników ich produktów.

W 1961 wprowadzono nowe silniki B18 o pojemności 1 778 cm3. Produkcje Amazonów z tymi silnikami, w kolejnych wersjach kontynuowano do 1968 roku. Wraz z mocniejszymi silnikami wprowadzono również silniejsze hamulce - przednie koła uzyskały hamulce tarczowe. Instalacja elektryczna została zmieniona z 6V na 12V.

Również w 1961 roku wprowadzono wersję 2-dzwiową produkowaną do 1970 roku, podczas gdy produkcji 4-dzwiowych sedanów zaniechano w 1968.

W 1962 roku wprowadzono do produkcji wersje kombi o oznaczeniu 220.

Zdjęcie: Mateusz Atroszko, http://yellow-volvo.com/

Od 1963 roku rozpoczęto produkcje serii 120 z trzy-biegowymi automatycznymi skrzyniami biegów Borg Warner.

W 1967 Volvo rozpoczęło produkcję samochodów z łamaną (w przypadku zderzenia) kolumną kierownicy.

Silnik B20 o pojemności 1 998 cm3 (w jaki wyposażony jest samochód będący przedmiotem opinii) wprowadzony został do Amazona w 1968 i w tej wersji produkowany był tylko przez dwa lata.

Również w 1998 roku zmieniony został układ hamulcowy na identyczny do stosowanego w serii 140. Specyfika tego dwuobwodowego układu polega na tym, iż przednie zaciski hamulcowe wyposażone są w cztery tłoczki każdy, obsługiwane po dwa przez dwa niezależne obwody hydrauliczne. W przypadku awarii jednego z obwodów, samochód nadal dysponuje ca 80% siły hamowania, gdyż nadal hamowane są obydwa przednie koła i jedno tylnie, w przeciwieństwie do dwuobwodowych układów hamulcowych stosowanych przez innych producentów które w przypadku awarii jednego z obwodów umożliwiają hamowanie tylko dwóch kół (po przekątnej pojazdu).

Począwszy od 1968 roku oferowane były wyłącznie modele dwudzwiowe P130 oraz kombi P220.

W 1969 roku wprowadzono zagłówki przednich siedzeń oraz pasy bezpieczeństwa na tylnich siedzeniach.

Należy zwrócić uwagę, iż produkcję serii 120 kontynuowano jeszcze przez cztery lata po wprowadzeniu nowego modelu - serii 140 w 1966 roku.

Samochody serii 120 można określić jako pionierskie w zakresie bezpieczeństwa, dzięki wprowadzeniu takich rozwiązań jak wspomniana wyżej łamana kolumna kierownicy, trzy punktowe pasy bezpieczeństwa, zaokrąglone przełączniki na desce rozdzielczej, a nawet siedzenia przeprojektowane w 1965 roku w celu zwiększenia bezpieczeństwa. Wiele z tych elementów było wymaganych przez szwedzkie prawo wprowadzone w 1959 roku. W Stanach Zjednoczonych Ameryki wiele z elementów zwiększających bezpieczeństwo stało się obligatoryjnych blisko 10 lat później tj. w 1968 roku.

Wersje sportowe 122S startowały z powodzeniem w rajdach wygrywając dla teamu Volvo European Rally Championship w 1962, 1963 oraz 1964. W 1963 Volvo 122S prowadzone przez Tom'a Trana zająło drugie (za Jaguarem) miejsce w European Track Racing Championship.

Sporo nieporozumień wprowadza system oznaczeń wprowadzony przez Volvo dla serii 120. Generalnie 4-dzwiowe sedany oznaczane były jako P 120, samochody w wersji 2-dzwiowej jako P 130, zaś kombi jako P220. Dodatkowo trzecia cyfra P121, P122 oznacza wersje silnika 1- z pojedynczym gaźnikiem, 2 - dwu-gaźnikowy.

Silnik B20 jest czterocylindrową jednostką napędową w układzie rzędowym. Jest on rozwinięciem wprowadzonego w 1961 silnika B18, znanego jako początek serii silników z wałem podpartym na 5 łożyskach tzw. "Czerwony blok". Silnik B20 montowany był również w samochodach serii 140, a nawet w pierwszych egzemplarzach 240 do 1975 roku. Ciekawostką jest układ rozrządu składający się z dwóch kół zębatych, według danych serwisowych podlegający wymianie co 350 000 kilometrów.

Całkowita produkcja modeli serii 120 wyniosła 667.323 sztuk w okresie 14 lat, w tym 359 917 samochodów w wersji 2-dzwiowej, zaś z silnikami B20 oraz dwuobwodowym układam hamulcowym 47 418 sztuk.

Dane techniczne:

Nadwozie: 2- drzwiowy sedan

Silniki: 4-cylindrowe, rzedowe, górno zaworowe, zawory sterowane przez popychacze, B16 - 1,538 cm3, B18 - 1, 778 cm3 (108 cu. in), 84.14 x 80 mm, 75 lub 90 koni mechanicznych, oraz B20 - 1,986 cm3 (121 cu. in.), 88.9x80 mm

Skrzynia biegów: 4-beigowa manualna z dźwignią umieszczoną w podłodze.

Hamulce: Hydrauliczne, dwu-obwodowe, przednie tarczowe, tylnie bębnowe.

Zawieszenie przednie: Niezależne na wahaczach i sprężynach, amortyzatory teleskopowe

Zawieszenie tylnie: Tylni most, wahacze, sprężyny, drążki stabilizujące, amortyzatory teleskopowe.

Wymiary

Długość: 4450mm

Szerokość: 1620mm

Wysokość: 1505mm

Masa własna: 1070 kg

Źródła:

1. Volvo 120 & 130 Series Plus 1800 Sports 1961 thru 1973 Haynes Automotive Repair Manual, Haynes Publishing Group 1976, 1986, 1988
2. Volvo P 130, P 220 (B20) Reservdelskatalog, Parts Catalogue No.212119
3. PARTS FAMILIARIZATION WORKBOOK NO. I Section 2: P120
4. Inne informacje ze stron szwedzkich, norweskich, duńskich klubów Volvo Amazon, a także stron prywatnych użytkowników.

Opracował: Michał Milewski